Latijn anders? Ander Latijn! 

In de lessenreeks verkennen we de kansen die de rijke Latijnse raadseltraditie biedt. De laat-antieke auteur Symphosius, wiens verzameling van 100 Aenigmata als startpunt van die lange traditie mag gelden, kan bijvoorbeeld al in de tweede graad voor het nodige leesplezier zorgen. Ook verdieping in de derde graad is mogelijk met dit ogenschijnlijk luchtige corpus. Tal van raakpunten met andere thema’s dienen zich aan: retorische theorievorming rond thema’s als obscuritas, humor en meerduidigheid bij Quintilianus, eerder filosofische concepten als nieuwsgierigheid en verwondering, generische verwantschappen met Martialis en de epigramtraditie, ambivalentie bij meer traditionele schoolauteurs als Vergilius en Catullus, etc. We lichten ten slotte ook graag kort toe welke kansen het biedt voor een bijzondere vorm van differentiatie voor cognitief sterke leerlingen.  

Allen welkom—op voorwaarde dat u ons het antwoord formuleert op het raadsel in de titel: wat kost je niks en is toch altijd prijs?

Cursusmateriaal en workshop: Tom Ingelbrecht

De zoengedichten van Catullus hebben voor classici natuurlijk geen geheimen en verdienen beslist een plaats tussen de meest memorabele liefdespoëzie uit de wereldliteratuur. Het zoenmotief stond in de oudheid echter ook centraal in enkele minder bekende Griekse en Latijnse gedichten. Maar er is meer: tijdens de renaissance werd het kusgedicht terug opgepikt en groeide het in talloze virtuoze variaties uit tot een ware poëtische hype, bijna een genre an sich. Veel van die gedichten zijn ook nu nog leuk om met leerlingen te lezen, in vertaling of in het origineel. In deze workshop volgen we het Latijnse en Neolatijnse zoengedicht van de oudheid tot in de zeventiende eeuw, van Italië, Frankrijk, Engeland en Duitsland tot in de Lage Landen. We behandelen de voornaamste tendensen, types en topoi van zoenpoëzie, presenteren de meest prominente auteurs van het genre en bespreken de diverse mogelijkheden in de klas.

Er wordt een cursus aangeboden met begeleidende leeshulp en vertalingen bij de gedichten, met wenken en waarschuwingen, klaar voor gebruik in de les.

Cursusmateriaal & workshop: Frédéric Van Vosselen & Thomas Velle

Leerlingen worden vaak expert in één bepaalde leesmethode, maar ze worden enigszins hulpeloos wanneer vertrouwde hulpmiddelen zoals woordenlijsten, grammaticale schema’s of vertalingen ontbreken. De lessenreeks ‘Latijn en de wereld’ (4de jaar) focust op een aantal methodieken die voor een welkome afwisseling zorgen met vertaalgericht lezen: scannend lezen met zoekopdrachten, teksten uit beeldwoordenboeken, ingebed lezen en zelfstandig lezen met de online leestool Alpheios. Aan de hand van teksten over Europese steden (Adriaan van Roomen, Ausonius), China (Hayton de Armeniër), Guatemala (Raphael Landívar) en Europa (Ludvig Holberg) leren leerlingen met de juiste tools en reflexen de wijde wereld van het Latijn zelf te verkennen. Ze trekken op reis naar ongekend terrein, met minder houvast, maar meer leesplezier. In de workshop behandelen we de voordelen en valkuilen van deze methodieken, maar we overleggen ook graag hoe we aan de hand van het reeds ontwikkeld en toekomstig lesmateriaal leesplezier en zelfredzaamheid kunnen aanwakkeren met ongeziene, postklassieke teksten.

Cursusmateriaal: Seppe De Craemere, Maxim Rigaux, Klazina Staat, Thomas Velle

Workshop: Seppe De Craemere & Maxim Rigaux

Afbeeldingen met gewelddadige gevolgen, andersdenkenden onthoofd, hele naties in rouw. Via verschillende kanalen komen ook jongeren geregeld in contact met religieus geweld, maar het ontbreekt hen aan historisch besef om deze impactvolle gebeurtenissen correct te plaatsen. Hierop wil deze lessenreeks voor het 4de jaar Latijn inspelen.  Leerinhouden geschiedenis met betrekking tot de (Contra-)reformatie worden verder uitgediept aan de hand van Latijnse teksten… over de opkomst van nieuwe religieuze strekkingen, iconoclasme, wraak en rouw. Op die manier laten we bij monde van 16de-eeuwse sleutelfiguren als Maarten Luther, Philippus Melanchthon, Hugo de Groot, Erasmus of Juan Latino een van de woeligste periodes tot leven komen. Vanuit verschillende invalshoeken maakt de lessenreeks de leerlingen wegwijs in het kluwen van religieuze strekkingen en motieven voor geweld, en dat binnen en buiten Europa. Religieuze breuklijnen vandaag worden zo tastbaar en bespreekbaar in de les Latijn, ter ondersteuning van onder meer de sleutelcompetenties m.b.t. burgerschap en historisch bewustzijn.

Cursusmateriaal en workshop: Bob Jacobs & Dinah Wouters

Doorheen de middeleeuwen en vroegmoderne tijd leerden generaties kinderen en jongeren Latijn door zelf Latijnse drama’s op te voeren. Door de gangbare focus op receptieve vaardigheden in het klassieketalenonderwijs vindt deze dramatische en pakkende manier van taalverwerving (en opvoeding) doorgaans weinig ingang. Postklassieke periodes bieden echter een schat aan boeiend, vervreemdend en grappig tekstmateriaal dat op een fysieke manier tot leven gebracht kan worden. In de lessenreeks ondervinden 4de-jaars via teksten van Hildegard van Bingen aan den lijve wat personificaties zijn en hoe je verhaalstof die ver van je afstaat je toch kan eigen maken. Begrijpen en onthouden hoe Latijns drama werkte, kan je immers ook door jezelf in de schoenen van je voorgangers te plaatsen. Laat je inspireren om deze schat aan bruikbaar Latijns schooltoneel naar de klas te brengen.

Cursusmateriaal en workshop: Bert Gevaert

Bij hun opleiding, maar ook in hun dagelijkse lespraktijk komen classici voornamelijk in contact met de zogenaamde ‘canon van de klassieke letteren’. Leerkrachten Latijn lezen hun leven lang misschien niet meer dan tien auteurs in de klas, terwijl er tientallen onvoorstelbaar interessante en onbekende teksten bestaan in de taal van Cicero! Wist je dat er heel wat (eenvoudige) Latijnse teksten bestaan over de geschiedenis van je eigen streek of zelfs over exotische landen? Die ‘andere’ teksten kunnen leerlingen niet alleen in contact brengen met verre landen – neen, niet Griekenland en Rome! – maar ook een reis laten maken naar een andere tijd, die voor één keer niet de oudheid is. Deze reis met de tijdsmachine kan ons brengen naar de vroege middeleeuwen, maar ook naar onze eigen recente geschiedenis. Maar waar én hoe vind je nu die ‘onbekende’ teksten die de moeite waard zijn om samen met leerlingen te lezen? Waar vind je nu boeiende geschiedenis, filosofie en poëtische ontboezemingen? En is het ook mogelijk om leerlingen zelf op ontdekkingstocht te laten gaan?

In deze workshop, een relaas van een meanderende zoek- en ontdekkingstocht, worden verschillende lessenreeksen en nieuwe auteurs voorgesteld, met uitgebreide aandacht voor het Itinerarium van Willem van Rubroeck over zijn reis naar Mongolië in de 13de eeuw.