Lesmateriaal

Hoe ziet het Oudgriekse alfabet er eigenlijk uit? En welke sporen van het Grieks vinden we nog in het Nederlands? In deze speelse lessenreeks maak je op een leuke manier kennis met dit mysterieuze alfabet, zowel door te schrijven als te spreken. Er zijn drie lessenreeksen van tien uur: over identiteit, monsters, en een reis door de oudheid.

Lesmateriaal:

• kant-en-klaar pakket
  
• workshop (1 les) aanvragen

Voor wie?

• 5de–6de leerjaar

Hoe lang?

• Voor de lessenreeks hebben we voor het ogenblik geen plaatsen vrij, maar kan je wel aan de slag met het lesmateriaal op onze website.
• De workshop duurt normaalgezien 2 uur maar kan aangepast worden zodat die iets korter of langer is.

Houden je leerlingen van experimenteren? Zijn ze benieuwd hoe de oude Grieken aan wetenschap deden? Hebben ze er altijd van gedroomd om in de voetsporen van Archimedes te treden? Eureka! We hebben de perfecte workshop voor hen gevonden! Via een aantal interactieve opdrachten maken de leerlingen kennis met de uitvindingen van Archimedes en komen ze allerlei spannende anekdotes over zijn leven te weten. Als echte onderzoekers speuren ze naar verborgen boodschappen in een onleesbaar document, ontdekken ze hoe wetenschappers uitgewiste teksten in middeleeuwse handschriften opnieuw tevoorschijn toveren, en maken ze kennis met het fenomeen ‘fake news’ in de oudheid.

Lesmateriaal

• contacteer grieks@ugent.be voor het kant-en-klaar pakket

Voor wie?

• 5de–6de leerjaar

Hoe lang?

• 1u15-1u30

Hoe ziet het Oudgriekse alfabet er eigenlijk uit? En welke sporen van het Grieks vinden we nog in het Nederlands? In deze speelse lessenreeks maak je op een leuke manier kennis met dit mysterieuze alfabet, zowel door te schrijven als te spreken. Er zijn drie lessenreeksen van tien uur: over identiteit, monsters, en een reis door de oudheid.

Lesmateriaal:

• kant-en-klaar pakket
  
• workshop (1 les) aanvragen

Voor wie?

• 1ste middelbaar A en B-stroom!

Hoe lang?

• Voor de lessenreeks hebben we voor het ogenblik geen plaatsen vrij, maar kan je wel aan de slag met het lesmateriaal op onze website.
• De workshop duurt normaalgezien 2 uur maar kan aangepast worden zodat die iets korter of langer is.

Houden je leerlingen van experimenteren? Zijn ze benieuwd hoe de oude Grieken aan wetenschap deden? Hebben ze er altijd van gedroomd om in de voetsporen van Archimedes te treden? Eureka! We hebben de perfecte workshop voor hen gevonden! Via een aantal interactieve opdrachten maken de leerlingen kennis met de uitvindingen van Archimedes en komen ze allerlei spannende anekdotes over zijn leven te weten. Als echte onderzoekers speuren ze naar verborgen boodschappen in een onleesbaar document, ontdekken ze hoe wetenschappers uitgewiste teksten in middeleeuwse handschriften opnieuw tevoorschijn toveren, en maken ze kennis met het fenomeen ‘fake news’ in de oudheid.

Lesmateriaal

• contacteer grieks@ugent.be voor het kant-en-klaar pakket

Hoe lang?

• 1u15-1u30

In deze workshop word je ondergedompeld in de duistere kant van de oudheid. Samen gaan we op zoek naar de tovenaars en heksen die de marges van de Oudgriekse maatschappij en literatuur bevolken met hun goden en demonen, liefdesdrankjes, vervloekingstabletten, en voodoopoppen waarmee mensen het geluk meenden te kunnen vinden. Om de aanhoudende allure van magie bij de Oude Grieken te erkennen, maak je ook zelf een vervloekingstablet met bijhorend ritueel. Deze praktijkervaring helpt je de Oudgriekse magie te begrijpen in zijn context, bijvoorbeeld in vergelijking met religie en filosofie.

Lesmateriaal:

• Contacteer evelien.bracke@ugent.be voor het kant-en-klaar pakket
• workshop aanvragen

Hoe lang?

• 1-2u

Grieks werd in de oudheid uiteraard in Griekenland gesproken, maar sinds de veroveringstocht van Alexander de Grote werd het ook ver buiten Griekenland een belangrijke taal voor cultuur en administratie. Dit was ook het geval in Egypte gedurende een periode van 1000 jaar, onder het bewind van farao’s als Cleopatra, en zelfs toen Egypte al een Romeinse provincie was geworden, tot de verovering door de Arabieren. In deze workshop leren de leerlingen hoe papyrus gemaakt werd en lezen ze ook een aantal papyrusbrieven die op soms erg gekke plaatsen bewaard zijn tot vandaag.

Lesmateriaal:

• slides
• opname gemaakt in het kader van het onderzoeksfestival ‘Doorprik de mythe!’

Hoe lang?

• 1u30

Opmerking:

• Voorkennis Grieks wordt aanbevolen, maar is niet vereist.

Oppergod Zeus zit met de handen in het haar. Grieken belegeren de rijke stad Troje! Helden zoeken roem, echtgenotes smeken om vrede en Menelaus wil zijn vrouw terug. Tot overmaat van ramp kibbelen de goden onderling: sommigen willen dat Troje wint, anderen helpen de Grieken. Allemaal komen ze zeuren bij Zeus. Moet hij de oorlog stoppen of steunen? Ten einde raad nodigt hij iedereen uit voor overleg. Kruip in de huid van de stoere Achilles, de mooie Helena of godin Athena en leer het verhaal vanuit hun standpunt kennen. In een heus rollenspel ontmoet je de andere personages en neem je deel aan Het Grote Trojedebat. Oorlog of vrede? Breng de mythe tot leven en beslis mee!

Lesmateriaal:

• klik hier om het kant-en-klaar lespakket te downloaden.
• klik hier voor de bijbehorende kennisclip “Troje: mythe of geschiedenis?”

Hoe lang?

• 2 lesuren

Houden je leerlingen van experimenteren? Zijn ze benieuwd hoe de oude Grieken aan wetenschap deden? Hebben ze er altijd van gedroomd om in de voetsporen van Archimedes te treden? Eureka! We hebben de perfecte workshop voor hen gevonden! Via een aantal interactieve opdrachten maken de leerlingen kennis met de uitvindingen van Archimedes en komen ze allerlei spannende anekdotes over zijn leven te weten. Als echte onderzoekers speuren ze naar verborgen boodschappen in een onleesbaar document, ontdekken ze hoe wetenschappers uitgewiste teksten in middeleeuwse handschriften opnieuw tevoorschijn toveren, en maken ze kennis met het fenomeen ‘fake news’ in de oudheid.

Lesmateriaal

• contacteer grieks@ugent.be voor het kant-en-klaar pakket

Voor wie?

• 3de middelbaar

Hoe lang?

• 1u15-1u30

In deze workshop word je ondergedompeld in de duistere kant van de oudheid. Samen gaan we op zoek naar de tovenaars en heksen die de marges van de Oudgriekse maatschappij en literatuur bevolken met hun goden en demonen, liefdesdrankjes, vervloekingstabletten, en voodoopoppen waarmee mensen het geluk meenden te kunnen vinden. Om de aanhoudende allure van magie bij de Oude Grieken te erkennen, maak je ook zelf een vervloekingstablet met bijhorend ritueel. Deze praktijkervaring helpt je de Oudgriekse magie te begrijpen in zijn context, bijvoorbeeld in vergelijking met religie en filosofie.

Lesmateriaal:

• Contacteer evelien.bracke@ugent.be voor het kant-en-klaar pakket
• workshop aanvragen

Hoe lang?

• 1-2u

Grieks werd in de oudheid uiteraard in Griekenland gesproken, maar sinds de veroveringstocht van Alexander de Grote werd het ook ver buiten Griekenland een belangrijke taal voor cultuur en administratie. Dit was ook het geval in Egypte gedurende een periode van 1000 jaar, onder het bewind van farao’s als Cleopatra, en zelfs toen Egypte al een Romeinse provincie was geworden, tot de verovering door de Arabieren. In deze workshop leren de leerlingen hoe papyrus gemaakt werd en lezen ze ook een aantal papyrusbrieven die op soms erg gekke plaatsen bewaard zijn tot vandaag.

Lesmateriaal:

• slides
• opname gemaakt in het kader van het onderzoeksfestival ‘Doorprik de mythe!’

Hoe lang?

• 1u30

Opmerking:

• Voorkennis Grieks wordt aanbevolen, maar is niet vereist.

Oppergod Zeus zit met de handen in het haar. Grieken belegeren de rijke stad Troje! Helden zoeken roem, echtgenotes smeken om vrede en Menelaus wil zijn vrouw terug. Tot overmaat van ramp kibbelen de goden onderling: sommigen willen dat Troje wint, anderen helpen de Grieken. Allemaal komen ze zeuren bij Zeus. Moet hij de oorlog stoppen of steunen? Ten einde raad nodigt hij iedereen uit voor overleg. Kruip in de huid van de stoere Achilles, de mooie Helena of godin Athena en leer het verhaal vanuit hun standpunt kennen. In een heus rollenspel ontmoet je de andere personages en neem je deel aan Het Grote Trojedebat. Oorlog of vrede? Breng de mythe tot leven en beslis mee!

Lesmateriaal:

• contacteer tine.scheijnen@ugent.be voor het kant-en-klaar pakket
• klik hier voor de bijbehorende kennisclip “Troje: mythe of geschiedenis?”

Voor wie?

• 2de graad middelbaar

Hoe lang?

• 2 lesuren

De wrok van Achilles, de avonturen van Odysseus, het tragische lot van Antigone… Deze verhalen waren voor altijd verloren gegaan, hadden middeleeuwse kopiisten ze niet zorgvuldig overgeschreven in manuscripten. Vaak voegden deze kopiisten voor of na de tekst of zelfs in de marge korte gedichtjes toe: ze prijzen de auteur de hemel in, richten zich tot de lezer (een bekend voorbeeld: “steel dit boek en je belandt in de hel!”) of uiten hun opluchting dat ze eindelijk klaar zijn met hun (soms saaie) kopieerwerk. Deze gedichtjes, ook wel boekepigrammen genoemd, worden vaak genegeerd. Nochtans bieden ze ons een unieke inkijk in de raadselachtige wereld van manuscripten.  De Database of Byzantine Book Epigrams is dé digitale tool bij uitstek waarin al deze boekepigrammen verzameld en ook onderzocht worden. Elke dag doen we nog nieuwe ontdekkingen! In deze workshop zijn de leerlingen de onderzoekers. Ze duiken online in echte Griekse manuscripten en gaan op zoek naar epigrammen om ze te ontcijferen.

Deze workshop bestaat uit een inleiding op het onderwerp, gevolgd door een  onderzoeksopdracht in de database. We hebben op dit moment een standaard uitgewerkte oefening over tekstvariatie, met epigrammen over Thoukydides. De inhoud is echter flexibel: de oefening kan aangepast worden aan de voorziene tijd en de wensen van de leerkracht. Zo kunnen we voorbeelden kiezen over teksten die in de klas gelezen worden, of boekepigrammen selecteren die vooral te maken hebben met de middeleeuwse kopiisten en manuscripten. Na uw aanvraag contacteren we u om hierover meer concreet af te spreken.

Lesmateriaal:

• opname gemaakt in het kader van het onderzoeksfestival ‘Doorprik de mythe!’
• workshop aanvragen

Voor wie?

• 4de – 6de middelbaar

Hoe lang?

• 1-2 lesuren

Opmerking:

• Voorkennis Grieks is een vereiste voor deze workshop.

Meer weten?

• contacteer dbbe@ugent.be

Heb je je ooit al afgevraagd waar onze antieke teksten precies vandaan komen? Uit de oudheid zelf hebben we vrijwel geen originele geschriften, dus de teksten die we nu hebben, zijn het resultaat van een lange ketting van kopieën. In deze workshop overlopen we de bewogen, en soms vervaarlijke tocht die teksten hebben afgelegd van de oudheid tot nu. We bekijken enkele manuscripten van naderbij, en leren de mensen achter deze manuscripten beter kennen: middeleeuwse monniken, geleerden, en opdrachtgevers. Tot slot leer je zelf ook manuscripten ontcijferen en lezen, en keer je zo terug naar de echte bronnen van de Griekse literatuur!

Lesmateriaal:

• informatie voor de leerkracht
• hand-out voor de leerlingen

Voor wie?

• 4de – 6de middelbaar

Hoe lang?

• 1 lesuur

Opmerking:

• Voorkennis Grieks is een vereiste voor deze workshop.

Medusa leeft, in memes, films, standbeelden, en andere vormen van populaire cultuur. Maar wat kan je eigenlijk doen met die moderne adaptaties, behalve gelijkenissen en verschillen opmerken tussen de Oudgriekse en moderne versies? In deze workshop gaan we de dialoog aan met Oudgriekse afbeeldingen van en teksten over Medusa en moderne toe-eigeningen. We exploreren hoe en waarom klassieke receptie (nl. de dialoog van moderne culturele artefacten met de oudheid) tot stand komt, en hoe inzicht in deze mechanismen ons begrip van zowel onze eigen tijd als de oudheid genuanceerder kan maken.

Lesmateriaal:

• slides (met leesmateriaal op de laatste slide)
• opname (45 min) gemaakt in het kader van het onderzoeksfestival ‘Doorprik de mythe!’
• opname (1u) gemaakt in het kader van het initiatief ‘Tussen school en scholè’
• voor meer informatie over receptie en receptietheorie, contacteer evelien.bracke@ugent.be

Voor wie?

• 4de – 6de middelbaar

Hoe lang?

• 40 min – 1 uur

The dry sands of Egypt have preserved thousands of documents. Among these, we find texts related to education: from school exercises to teachers’ copybooks, from syllabaries to literary maxims, they are written on several materials, such as papyri, pottery sherds, and wooden tablets. More information comes from letters of students to their families, their school tools, the archeological remains of school rooms, and, sometimes even from their preserved portraits! With the help of all these sources, we will retrace an ordinary day at school for an ancient pupil, showing that little has changed from two thousand years ago: anxious parents, expensive books, and struggles with spelling were part of everyday school life in antiquity too!

Lesmateriaal:

• slides
• opname gemaakt in het kader van het onderzoeksfestival ‘Doorprik de mythe!’

Voor wie?

• 4de – 6de middelbaar

Hoe lang?

• 1 lesuur

Opmerking:

• Deze workshop wordt enkel in het Engels gegeven.

Wie Grieks studeert op school krijgt vooral te maken met de klassieke oudheid. Maar de Griekse taal en cultuur leefden veel langer verder, in de late oudheid en de middeleeuwen. Het Byzantijnse rijk, dat na het oude Griekenland en het grote Rome kwam, heeft ook een schat aan verhalen te bieden! In deze workshop maken we kennis met enkele merkwaardige heiligen uit het vroege christendom, zoals de heilige dwaas Symeon, of de heilige Pelagia, die zich vermomde als de monnik Pelagios. We lezen de levensverhalen van deze personages in dramatische, meeslepende, choquerende of gewoon bizarre teksten. Daarna gaan we in debat; wat leren deze verhalen ons volgens jou over moderne thema’s? En zijn deze thema’s misschien niet zo modern als we dachten?

Lesmateriaal:

• contacteer julie.vanpelt@ugent.be voor het kant-en-klaar pakket.

Voor wie?

• 3de graad middelbaar

Hoe lang?

• 1u30

Opmerking:

• Voorkennis Grieks is een vereiste voor deze workshop.

Shipwreck, evil pirates, lovers reunited, and fake deaths. There are a number of prose texts from antiquity which tell exciting tales like this. They are usually love stories about a beautiful young boy and a beautiful young girl who go through lots of trouble before they get their happy ending. Think of Romeo and Juliet, but then without the deaths at the end. These texts are generally called ‘novels’, but are they really novels like those we read in the modern world? Who read these texts in antiquity – and why? In this workshop, we’ll have a closer look at some prose love stories from antiquity (Greek and/or Latin), and discuss what makes them a novel and what the texts tell us about the world in which they were written.

Lesmateriaal:

• workshop aanvragen

Voor wie?

• 3de graad middelbaar

Hoe lang?

• 1u30

Opmerking:

• Deze workshop wordt enkel in het Engels gegeven.

Byzantium is voor ons vaak een vreemde wereld, die uitgesloten wordt van de westerse versie van de geschiedenis. De Griekse literatuur eindigt voor ons dan ook vaak met het einde van de oudheid. Maar in het middeleeuwse Byzantijnse rijk werd nog druk literatuur geschreven. Vaak deed men die literatuur af als een flauw afkooksel van de oudheid, alsof Byzantijnse literatuur een verhaal was van kamergeleerden.

In deze workshop maak je kennis met een aantal teksten die het tegendeel bewijzen. Krijg een poëtische rondleiding door de Hagia Sophia, luister naar het Grieks van de straat in Constantinopel, lees het relaas van een avondlijke boottocht over de Bosporus. We sluiten af met een discussie: hoe spreekt deze literatuur tot ons? Hoe hebben wij de geschiedenis van de Griekse literatuur aangepast aan onze denkbeelden, en hoe kan het misschien anders?

Lesmateriaal:

• workshop aanvragen

Voor wie?

• 3de graad middelbaar

Hoe lang?

• 1u30-2u

“Goedgekeurdt” staat te lezen in een Koninklijk Besluit dat mogelijk ondertekend werd door Cleopatra (of toch zeker door één van haar ministers). Maar hoe komt zo’n spelfout in zo’n belangrijk document? Konden Cleopatra en haar ministers niet spellen? Dat zoekt classicus Geert De Mol uit in zijn doctoraat.

Lesmateriaal:

• kennisclip gemaakt in het kader van het project Wetenschap Uitgedokterd

Hoe lang?

• 2:27 minuten

In het ontwerp van de nieuwe eindtermen wordt gevraagd meer postklassieke teksten te lezen en aandacht te hebben voor meerdere interpretaties en actualisering. De Anekdota is een schandaalkroniek geschreven door de 6de-eeuwse Procopius over het bestuur van keizer Justinianus en Theodora. Wat duidelijk opvalt in dit werk, is het mechanisme dat de mannelijke machtsfiguren Belisarius en Justinianus ten schande gemaakt worden door de voorstelling van hun echtgenotes Antonina en Theodora.

Lesmateriaal

• informatie voor de leerkracht
• lessenreeks

Voor wie?

• 3de graad middelbaar

Hoe lang?

• 3 lesuren

Omdat het leerplan vereist dat de leerlingen tijdens de lessen Grieks ook in aanraking komen met postklassiek Grieks, kan het Pratum spirituale van Johannes Moschos een leuke en laagdrempelige instap zijn in postklassieke christelijke teksten. Het werk bestaat uit korte verhalen die op zichzelf een geheel vormen, wat ideaal is om integraal in de klas te behandelen. Dit materiaal werd ontworpen voor stagelessen in de derde graad Grieks.

Lesmateriaal

• lesvoorbereiding
• hand-out
• slides

Voor wie?

• 4de – 6de middelbaar

Hoe lang?

• 1 lesuur